İkiden çok örnek kütle ortalamalarının
karşılaştırılmasında kullanılır.Bu yöntemle toplam değişmeye katkıda bulunan
çeşitli değişim kaynaklarının değişkenler arası etkileşimi ve deneysel hataları
incelenir.
Varyans
analizi tek yönlü ve çok yönlü olarak uygulanabilir. Tek yönlü varyans analizi
elle hesaplanabilir, ancak çok yönlü varyans analizi için bilgisayar
kullanılmalıdır. Bu yöntemle ilgili aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
1.
Gruplardaki bireyler birbirine benzer ve homojen olmalıdır.
2. Gruplar birbirinden
bağımsız olmalıdır. Bağımlı gruba uygulanmaz.
3. Veriler ölçümle belirlenmiş
sürekli karakter olmalıdır.
4. Gruplardaki denek
sayısı (n) en az 20 olmalıdır.
5. Gruptaki denek
sayıları birbirine eşit veya yakın olmalıdır.
Varyans analizinin temel koşulları her gruptaki
deneklerin normal dağılım göstermesi, varyansların eşit olması ve varyansların
ortalamadan bağımsız olmasıdır. Gruplardaki denek sayıları fazla ve aşağı
yukarı eşitse bu koşullardan vazgeçilebilir. Aksi taktirde, ya dönüşüm
uygulayarak koşullar sağlanmalı, ya da tek yönlü varyans analizinin
nonparametrik karşılığı olan KRUSKAL-WALLIS ANALİZİ uygulanmalıdır.
